Een eerste verkenning van de Venntrilogie

In de loop van vorig jaar, las ik voor het eerst over de Venntrilogie, een nieuw langeafstandspad dat voor een groot gedeelte doorheen de Belgische Oostkantons loopt.

Dit pad met een lengte van 109 kilometer, bestaat uit zes etappes en loopt door drie verschillende natuurlandschappen van de Venen. De eerste twee en daarmee ook de meest noordelijke etappes, worden beschouwd als de uitlopers van de venen. De daaropvolgende twee etappes trekken door de Hoge Venen met tot slot als laatste nog twee etappes die doorheen de zuidelijke venen trekken.

Mijn interesse voor dit nieuwe pad werd meteen gewekt, deels omdat ik zelf nooit eerder door de ruige Hoge Venen wandelde en deels omdat me dit een toffe uitdaging leek die in relatief korte tijd te volbrengen is.

Deze route stond dus sowieso al op mijn verlanglijstje om dit voorjaar te bewandelen.

Tot mijn grote verbazing werd de Venntrilogie tijdens de Fiets- en Wandelbeurs begin maart uitgeroepen tot wandelroute van het jaar 2024. Daarnaast kreeg dit langeafstandspad inmiddels ook al het certificaat Leading Quality Trail – Best of Europe. Dus jawel, dat versterkte bij mij de “goesting” om op pad te gaan in deze regio nog meer 😉

Nadat ons geduld omwille van het aanhoudende (zeer) slechte weer flink op de proef werd gesteld, konden we in mei eindelijk starten met dit bijzondere pad.

Een warme start bij het drielandenpunt in Vaals

Na een korte busrit vanuit Eupen naar Gemmenich Frontière, stapten we bij wijze van spreken recht vanuit de bus het bos in, om via de Dutch Mountain Trail naar het officiële startpunt van de Venntrilogie te wandelen.

Een stevig klimmetje van ongeveer 1,7 kilometer bracht ons naar de top van de Vaalserberg. Na even stil te blijven staan bij de infoborden over de Venntrilogie, trokken we vol verwachting – en al goed opgewarmd – richting Eynatten.

Het begin was wat mij betreft al meteen een schot in de roos: we werden namelijk direct via een leuk pad het bos in geloodst. De volgende kilometers waren gemoedelijk en namen ons mee over goed begaanbare paden, met af en toe mooie uitzichtpunten aan onze zijde.

Kort na een forellenvijver en een mooi, oud gebouw in Neu-Meures, botsten we plots op nadarhekken. Hierbij werd vermeld dat het pad tot onbepaalde tijd afgesloten was wegens gevaar. Een alternatief werd niet aangeboden, maar een korte blik op OsmAnd (app die wij standaard op onze telefoon hebben) maakte ons duidelijk dat we de route konden vervolgen door naar links te gaan in plaats van rechtdoor, om een stuk verderop terug aansluiting te maken met de originele route. Als ik eerlijk mag zijn, dan denk ik dat deze “omleiding” de route mooier maakte omdat we hierdoor door open weilanden liepen en konden genieten van prachtige vergezichten (waaronder ook in de verte nog de toren op de Vaalserberg, het startpunt van onze route). Dus ik vond dit helemaal prima 😇

Af en toe kregen we in het bos een doordringende knoflooklucht in onze neus, waardoor ik nog voordat ik het effectief gezien had al wist, dat er ergens in de buurt daslook zou moeten staan. En jawel, al snel ontdekten we de eerste plantjes, mooi gegroepeerd langs de Geul.

Langzaam maar zeker kwam het kasteel van Eyneburg dichterbij. We werden er echter helemaal omheen geleid. In eerste instantie via een breed pad, maar nadat we onder een stokoud boogje door mochten lopen, was het alsof de omgeving een complete metamorfose onderging. We kregen het ene na het andere smalle, kronkelende bospaadje onder onze voeten. Zalig !

Na dit feeërieke bos, vervolgden we ons pad doorheen glooiende, frisgroene weilanden. Naast de geweldige uitzichten die we daar hadden op het landschap, konden we tegelijkertijd een kudde Schotse Hooglanders gadeslaan die juist op dat moment gevoerd werd. Prachtige beesten, zolang ze op een veilige afstand van me af staan 😉

Weilanden gingen over in prachtige bossen, waarbij de rivier de Hohnbach prominent aanwezig was, gebed in een prachtig tapijt vol bloeiende daslook.

De daaropvolgende kilometers vielen we regelmatig van de ene in de andere verbazing. De omgeving was betoverend mooi ! Af en toe had ik het gevoel in the middle of nowhere te zijn, omringd door groene heuvels met prachtige panorama’s. Uiteraard mochten tussendoor de nodige draaihekjes niet ontbreken, oftewel de “stegelkes“, zoals ze in Zuid Limburg ook wel genoemd worden.

Waterstromen bleven voor lange tijd aan onze zijde, na de Hohnbach volgde de Lontzenbach en uiteindelijk kwam de Geul weer terug in beeld. Voor mij is het altijd héérlijk om langs kabbelend water te wandelen, dus ik heb hier flink kunnen genieten !

Nadeel van een waterrijk gebied, zeker in een periode waarbij er veel regen gevallen is, is … de modder. En dat hebben we op sommige stukjes ook geweten 😱 Gelukkig zijn we er goed doorheen gekomen, al was het dan wel met hier en daar wat vertragingen.

Moe maar méér dan voldaan bereikten we na +/- 25,5 kilometers (inclusief aanloopstuk naar de Vaalserberg) de eindbestemming van de eerste etappe.

Vanuit Eynatten verder door naar Eupen

Met de geweldige indrukken van de eerste etappe nog in gedachten, startten we met etappe twee, die ons vanuit Eynatten naar Eupen zou leiden.

De eerste kilometers vormden een mengeling van asfaltwegen en weilanden waar we doorheen liepen met mooie uitzichten tussendoor.

Ook het dorpje Raeren werd doorkruist. Het kasteel van Raeren, waar tegenwoordig een pottenbakkerijmuseum gevestigd is, was daarbij een blikvanger. Het centrum zelf vond ik niet zo bijzonder. Aangezien de plaatselijke horeca op dat moment gesloten was, hebben we even tijd vrijgemaakt om de oude kerk met begraafplaats te bezoeken. Een vleugje cultuur onderweg !

Na 7 à 8 kilometers wandelden we het bos in en daar lieten we onze voetstappen achter tot bijna aan het einde van deze etappe. Persoonlijk vond ik het niet zo’n bijzonder bos, op enkele korte stukken na die absoluut wél de moeite waard waren.

Globaal genomen was er weinig variatie en hoe dichter we Eupen naderden, hoe breder de paden werden. Opvallend was ook dat naarmate de grote stad dichterbij kwam, het aantal andere wandelaars toenam. Heel wat families met kinderen verkenden er kortere, meer toeristische routes. Dit stond in schril contrast met de rust en de stilte die we gedurende de voorafgaande kilometers mochten ervaren. ’t Was dus wel eventjes wennen om weer in de “bewoonde wereld” terecht te komen 😉

’t Was wel tof om deze etappe te kunnen afsluiten op een gezellig groot terras. Dat is iets wat je in de Venntrilogie weinig tegenkomt dus na heel wat uurtjes stevig stappen op een warme, zonnige dag was dit voor ons meer dan welkom !

Na een deugddoende pauze legden we tot slot nog het laatste stukje af naar het nabijgelegen busstation, waar we met ongeveer 20 kilometers in de benen tevreden konden neerploffen in de auto.

Verder klimmen naar het dak van België

Dit was de etappe waar ik het meest naar uitkeek en waar ik tegelijkertijd ook wel een beetje een raar gevoel bij had. Ik had er al heel wat over gelezen en vroeg me af of die verhalen allemaal wel zouden kloppen. Woeste landschappen, onherbergzaam gebied, geen bereik met telefoon, totale wildernis, enz enz. Hemeltjelief, wat zou er ons te wachten staan ?!? Tja, dit was voor mij het enige stuk “onbekend terrein” in de omgeving van de Ardennen, dus ik was wel degelijk benieuwd.

Na een korte busrit vanuit Signal de Botrange, pikten we vroeg in de ochtend vanaf het busstation van Eupen de draad van de Venntrilogie weer op. ’t Zou een lange etappe worden, met zowat 26 à 27 kilometers (inclusief aanloopstuk) de langste van de hele Venntrilogie zelfs, en dat dan ook nog eens vrijwel voortdurend in stijgende lijn naar het hoogste punt van België. Spannend !

Tijdens de eerste kilometers vanuit Eupen, kregen we al meteen een paar flinke klimmetjes voorgeschoteld. In eerste instantie nog eventjes verhard, met toffe uitzichten op de stad en de verdere omgeving. Daarna volgden heel wat prachtige stukken, met smalle paadjes doorheen, jawel, iets wat je zeker een wildernis kan noemen 😉

Na een ruig gebiedje volgden heel wat kilometers langs de rivier de Helle. Ook hier werden we getrakteerd op zalige eenmanspaadjes, soms best wel spannend juist omdat ze zo smal waren met een diepe afgrond aan één zijde, bovendien was het ook wel opletten geblazen met de vele boomwortels die er overheen groeiden. Als extraatje verschenen er regelmatig watervalletjes in ons blikveld. Het klaterende water stroomde zelfs af en toe over het pad heen, om zich aan de overkant verder de diepte in te storten. Echt wel genieten !

Daarna volgde een brede dreef die af en toe eindeloos leek te blijven doorgaan. Tot … op een bepaald ogenblik een eerste vlonderpaadje zich aandiende. Een heel kort stukje, maar vanaf dat moment veranderde het landschap merkbaar. Het werd groener en weidser, het aantal bomen nam af, terwijl het gras toenam. Of tja … was dat wel “gewoon” gras ? 🤔 ’t Werd alsmaar duidelijker dat we in een veengebied aan het wandelen waren. Het ene na het andere vlonderpad volgde zich op, afgewisseld met stukjes zompig veen en glibberige boomwortels. Best wel een natte bedoening en het was opletten geblazen waar we onze voeten neer zetten, maar de omgeving maakte alles goed ! Wat was het mooi daar 😍

Na al heel wat kilometers over vlonderpaden gelopen te hebben, arriveerden we eindelijk bij de Pont Anne-Marie Libert om vanaf daar het laatste stuk van deze etappe, “het” pronkstuk van de Hoge Venen te verkennen. Vanaf dit punt tot aan Signal de Botrange, zijn honden trouwens verboden !

Wat toen volgde, was een breed maar vooral héél lang vlonderpad … ki-lo-me-ters lang … doorheen, of beter gezegd: over een uitgestrekt plateau als zijnde het dak van België. In de verste verte geen bebouwing te zien, niets “menselijks” … alleen maar één en al natuur … en rust … Het was magisch 🤩

En eindelijk ontdekte ik het … dat typische plantje voor dit gebied waar ik al even naar op zoek was … het veenpluisje ! Soms heb je als mens weinig nodig om blij van te worden. Dit was voor mij zo’n moment …

Intussen bleef de zon genadeloos branden. Er was nergens een schaduwplekje te vinden en daar bovenop hadden we al uren klimwerk in de benen, dus dat liet zich stilaan ook wel voelen. In de verte zag ik ons eindpunt van de dag staan: de toren bij Signal de Botrange. ’t Was even puffen bij de gedachte dat we nog zo’n stuk voor de boeg hadden, maar dat zichtbaar naderende eindpunt gaf anderzijds zeker ook een boost om de laatste loodjes te overbruggen.

We kregen het echter niet cadeau, want helemaal op ’t laatst doemde er onverwacht nog een flinke helling op. Een laatste krachtinspanning 💪

Na een pittige tocht van 26 à 27 kilometers, konden we op de valreep nog terecht bij de enige horeca die er bij Signal de Botrange te vinden is. Het deed ongelooflijk veel deugd de knietjes onder tafel te kunnen schuiven en wat energie bij te tanken met een hapje en een drankje voordat we met een rugzak vol prachtige herinneringen terug huiswaarts reden.

Hiermee hebben we de eerste drie etappes van de Venntrilogie volbracht. Ik kijk enorm uit naar het vervolg want dat er ons nog heel wat moois te wachten staat, daar ben ik van overtuigd !

Conclusie:

De eerste helft van de Venntrilogie is mij al bij al zeer goed bevallen !

Vanaf het drielandenpunt op de Vaalserberg, kom je direct in mooie natuur terecht, wat ik als heel aangenaam ervaren heb. Er zat veel variatie in deze etappe, leuke paadjes, mooie uitzichten … helemaal top 👌

Het enige waar je in deze etappe (tijdelijk !) aandacht voor mag hebben, is het stukje kort na de forellenvijver van Neu-Meures. Er staan nadarhekken met bijhorende info dat het pad afgesloten is, waardoor je weet dat je moet omlopen. Als je echter vanuit de tegenovergestelde richting wandelt, heb je dat niet ! Daar hing wel een rood/wit-lint aan een klappoortje, maar zonder enige uitleg erbij. Dus mocht je hier niet op de hoogte zijn, dan zou je wel eens met een vervelende situatie geconfronteerd kunnen worden. Maar hopelijk is dit euvel inmiddels opgelost en kan je gewoon zorgeloos doorwandelen ! (wij liepen er midden mei 2024)

De tweede etappe vond ik de minst mooie. Hier zaten heel wat kilometers verharding/asfalt in en dat is iets waar ik flink op afknap. Ook vond ik deze etappe minder gevarieerd: veel (van hetzelfde) bos waar weinig boeiends te ontdekken was. Uit eigen ervaring weet ik nochtans dat je daar niet altijd omheen kan, vandaar dat ik dit ook wel kan relativeren. Soms kan je niet anders om van a naar b te wandelen.

Het voor mij nog onbekend stuk “Hoge Venen” dat je tijdens de derde etappe verkent, vond ik zeker wel een aanrader ! Deze etappe telt heel wat kilometers en onderschat zeker niet het feit dat deze bijna voortdurend in stijgende lijn gaan. Gelukkig zijn ze grotendeels écht wel de moeite waard !

Praktische informatie (over de eerste drie etappes !):

De route is volledig bewegwijzerd in beide richtingen.
Voor de eerste twee etappes is dat in een groene kleur, de derde en vierde etappe worden in het beige gemarkeerd en de vijfde en zesde etappe werden van blauwe bewegwijzering voorzien.
Vanuit persoonlijke ervaring, kan ik zeggen dat de eerste twee etappes bijzonder goed te volgen zijn puur op basis van de bewegwijzering. Bij de derde etappe vond ik het af en toe een beetje onduidelijk, vooral in het eerste gedeelte. Daarom kan het wel handig zijn een gpx-track te downloaden om als extra hulpmiddel te gebruiken tijdens het bewandelen van deze tocht.

Wil je je verplaatsen met openbaar vervoer in deze regio, dan is dat goed te doen. In Eupen is er een groot busstation. Als je vanaf hier de bus neemt naar de eerste etappe, ben je een half uurtje onderweg (vanaf dan is het nog +/- 1,7 km wandelen tot startpunt). Ook Eynatten en Signal de Botrange zijn makkelijk te bereiken via dit busstation. Meer info over de juiste lijnen, de reistijden en de uren waarop de bussen rijden, vind je op de website van TEC.

Houd er rekening mee dat je onderweg vrijwel geen horeca tegenkomt en dat je dus ook heel wat kilometers te overbruggen hebt zonder voorzieningen onderweg. Zorg dus dat je zelf ruimschoots voldoende eten en drinken bij je hebt !

Tijdens de derde etappe loop je heel wat kilometers in een gebied waar je géén bereik hebt met je telefoon. Best is om hier vanuit veiligheidsoverwegingen rekening mee te houden: wandel liefst niet alleen of zorg dat je iemand op de hoogte brengt van je wandelplannen.

Wil je je op voorhand graag informeren over de route, dan kan dat hier. Er is bovendien een mooie wandelgids in vier talen uitgebracht over de Venntrilogie (een Frans-Nederlands uitgave en een Duits-Engelse uitgave). Deze kan je downloaden via de betreffende website (zie hierboven) of je kan hem gratis afhalen bij de Toerist Info Centra in die regio. Ook het gpx-bestand kan je gratis downloaden via hogervermelde website.