Elf jaar geleden maakte ik voor het eerst kennis met de Westhoek. Toen ging ik er specifiek naartoe omdat het in dat jaar de 100-jarige herdenking van de 1ste Wereldoorlog was. Ik liet me vol interesse helemaal onderdompelen in de bijzondere sfeer die er heerste. Dus werden er flink wat begraafplaatsen bezocht, een aantal musea, andere monumenten en gedenkwaardige plaatsen en uiteraard mocht ook het bijwonen van The Last Post aan de Menenpoort in Ieper niet aan het goed gevulde programma ontbreken.
Enkele jaren later kwam ik opnieuw in aanraking met deze bijzondere regio. Dit was in feite eerder toevallig, omdat ik de GR128 wilde bewandelen, een lange afstandspad waarvan het Belgische startpunt gelegen is in Kemmel (mocht je hier meer interesse in hebben, dan kan je lid worden van de facebookgroep over de GR128 die ik indertijd heb opgericht en die tot mijn grote vreugde nog steeds blijft groeien !). Dus toen heb ik hier heel wat kilometers te voet afgelegd, wat ook bijzonder was.
De daaropvolgende jaren had ik het te druk met het bewandelen van andere prachtige, uitnodigende paden en gebieden en vermits de Westhoek voor mij helemaal aan de andere kant van het land ligt, is het ook niet zo evident om er snel eventjes naartoe te gaan.
Maar nu was het eindelijk nog eens zover ! Nadat we de omgeving voorheen al per auto én te voet bezocht hadden, besloten we nu om er eens per fiets op verkenning te gaan.
Een nieuwsgierige eerste ronde …
Nadat we de auto op de oprit van onze B & B geparkeerd hadden, stapten we meteen de fiets op voor een tochtje van ongeveer 55 km. We peddelden vanuit Langemark doorheen een aantal andere dorpjes zoals Kortemark, Houthulst, Staden en Hooglede.
Al vlak na onze start, volgde een eerste stop bij de Duitse begraafplaats “Studentenfriedhof” in Langemark. Ruim 44.000 jonge Duitse soldaten liggen er begraven. Het blijft opvallend hoe anders deze Duitse begraafplaatsen zijn in verhouding tot andere, zoals de Britse of de Franse begraafplaatsen. Hier zie je vooral platte grafstenen in het gras, met af en toe symbolisch drie kruisjes daar tussen.
In Klerken (Houthulst) beklommen we de Vredesmolen die we al van in de verte in het vizier kregen. Als beloning na die klim, werden we getrakteerd op een weids uitzicht op het voormalige oorlogsgebied. Dat maakte meteen duidelijk waarom deze toren indertijd door de Duitsers als uitkijkpost in gebruik genomen werd.
Verder zaten er nog een paar andere blikvangers in deze route, maar op zich vond ik die niet zo heel spectaculair. Wat ik wél het vermelden waard vind, is de kilometers lange kasseienstrook die in deze fietsroute verweven zit. Vlak voor we indraaiden naar dat pad, stond er een routebordje naast de weg met “vive le vélo” op. Een uitdrukking die sowieso gelinkt is aan het wielrennen. In plaats van hier toen vrolijk om te lachen, had ik beter moeten weten … En jawel hoor, enkele meters verder ging mij het lachen al snel over ! Ik heb sinds september vorig jaar de geneugten van het fietsen ontdekt, maar … kasseien ? Nee, die laat ik toch liever links liggen. En dat was in dit geval onmogelijk ! Kilometers lang bleef het maar doorgaan. Ik zuchtte en steunde, er kwam naar mijn gevoel geen einde aan 😉 Maar goed, ik heb het overleefd en nu kan ik er wel weer om lachen natuurlijk ! Dit is uiteraard wel een aanrader voor diegenen die juist wél van het fietsen over kasseien houden.
De tweede ronde …
Op deze dag zouden we de meest toeristische route fietsen, want er zaten heel wat bekende trekpleisters in verwerkt.
Omdat we de auto liefst zo weinig mogelijk gebruikten, vertrokken we rechtstreeks met de fiets vanuit de B & B in Langemark. De fietstocht werd op deze manier een stukje langer, maar dat was helemaal geen straf in zo’n mooie omgeving. We fietsten deze tocht trouwens in tegenovergestelde richting, zodat we Ieper (het eigenlijke startpunt) pas bijna aan het einde zouden bereiken. Dit deden we met als doel de Last Post te kunnen bijwonen.
Remember them, because they gave everything for you
Een eerste blikvanger was de meest gekende Britse begraafplaats van de hele regio, nl. Tyne Cot Cemetery. Ook al was ik hier al eerder, het voelde opnieuw heel bijzonder om er rond te lopen. Het is onvoorstelbaar hoeveel Britse gesneuvelden hier hun laatste rustplaats gekregen hebben. En net op het moment dat we besloten onze fietsroute te vervolgen, zag ik een jonge man met doedelzak de begraafplaats binnen komen. Uiteraard was er toen geen haar op mijn hoofd meer dat er aan dacht daar weg te gaan. Een goede keuze, zo bleek … want hij zocht een plekje op de begraafplaats, waar hij spontaan op z’n doedelzak begon te spelen. Wow ! Dat kwam binnen … puur kippenvel … niet in woorden te vatten wat dat met me deed eigenlijk, zo bijzonder ! Mijn dag kon toen al niet meer stuk omdat dit voor mij voelde als een groot cadeau dat op mijn pad kwam.
Toch volgden er die dag nog heel wat meer bijzonderheden … We bezochten onderweg bijvoorbeeld nog een aantal begraafplaatsen, verkenden stukjes van mooie bossen, namen even pauze bij het Passchendaele Museum, maakten een tussenstop bij Hill60 en bij het kunstwerk ComingWorldRememberMe in Zillebeke.
Na een overheerlijk diner in Ieper op een terras, lieten we onze fietsen even achter bij het Flanders Fields Museum en wandelden we tot aan de Menenpoort voor de Last Post, die dagelijks om 20 uur stipt doorgaat. Zoals altijd was het hier best wel druk, maar we merkten toch dat er nu meer aan de hand was. En jawel … dat was ook effectief zo ! De premier van Nieuw Zeeland was aanwezig en samen met hem ook een groot aantal oude para’s én een plaatselijke piper-band, die zorgden voor een muzikaal intermezzo. Heel beklijvend … je moet al van steen zijn om hier niet “geraakt” te worden.
Na de Last Post keerden we terug naar onze fietsen voor de laatste kilometers richting onze B & B. Er volgden nog een paar begraafplaatsen waar we even gestopt zijn en uiteindelijk waren we net voor het donker, rond 22 uur in de avond, terug op onze eindbestemming ! ’t Was een heerlijke zomerdag, die we echt wel volledig van begin tot eind goed benut hebben
Tijd voor de Westhoek
De voorbije twee dagen fietsen we door een landschap dat licht glooiend was. Vandaag reden we eerst een twintigtal minuten met de auto naar Diksmuide, om daar voornamelijk doorheen de polders te fietsen. Dan zou je denken dat dat rustiger en makkelijker zou zijn … maar neen, niet op deze dag ! Wat een wind ! Op sommige momenten, vooral tijdens de laatste kilometers, vreesde ik ervoor van mijn fiets afgeblazen te worden, zo’n rukwinden waren er ! Op zich niet zo erg, want het was evengoed genieten van een totaal andere omgeving, waarbij we kilometers lang langs water fietsen, o.a. een flink stuk langs de IJzer.
Ook in deze regio kwamen we in aanraking met het oorlogsverleden. Meteen al bij de start in Diksmuide, maar ook onderweg.
In Oeren bezochten we de Belgische militaire begraafplaats waar een 500-tal soldaten uit WOI begraven liggen. Dat op zich was al de moeite waard, maar toen we het bijbehorende kerkje binnen stapten, werden we verrast met een toffe expositie die daar op dat moment gratis te bezichtigen was. De kunstenaar was bovendien zelf aanwezig, wat ik wel leuk vond want hij was net zo bijzonder om te zien als de kunstwerken die hij tentoon stelde 😇. Deze stop was absoluut een tof extraatje onderweg !
Deze fietsroute wist ons ook te verrassen op cultureel vlak. Niet alleen het start- en eindpunt van Diksmuide was voor ons een aangename plek om te ontdekken, ook de stad Veurne was een knap staaltje geschiedenis om te bewonderen ! Ideaal om even te pauzeren op een (winderig) terras.
Omdat deze tocht langs Nieuwpoort kwam, besloten we van hieruit een stukje verder door te fietsen tot Nieuwpoort-Bad. Even de zeelucht opsnuiven en er een ijsje eten, om vervolgens terug naar de oorspronkelijke fietsroute te rijden en onze tocht verder te zetten. Zalig !
Na ongeveer 60 kilometers fietsen, ploften we voldaan neer op een terrasje binnen de oude stadskern van Diksmuide, waar we konden nagenieten van een geslaagde dag.
De Kemmelberg als uitdagende afsluiter !
Na de vlakke fietstocht van de voorgaande dag, sloten we onze vierdaagse af met de pittigste route die er dat weekend op het programma stond. We namen afscheid van de vriendelijke uitbater van de B & B en reden in een twintigtal minuten naar Kemmel voor de laatste fietstocht.
En dat we hier met wat meer hoogteverschillen af te rekenen zouden krijgen, werd al direct na de start duidelijk toen we de Kemmelberg via een steile helling mochten bedwingen. ’t Werd serieus terugschakelen in de versnellingen want jemig, wat was het eventjes pittig, zeker ook door de strakke wind waar we net als de dag daarvoor mee af te rekenen kregen 🥵 Gelukkig was het maar een kleine “challenge” (zoals dat daadwerkelijk op de straat vermeld stond !) en bereikten we vrij snel de finish. Dat hadden we dan toch maar weer goed gedaan 💪. Terug naar beneden ging het heel wat sneller én gemakkelijker ! Het bleek achteraf ook het meest pittige stukje van de hele route geweest te zijn, dus ook al was het heuveltje op en heuveltje af, het was al bij al best wel goed te doen (met een e-bike dan toch !).
Ook in deze route kwamen we een paar keer voorbij begraafplaatsen, die we uiteraard eveneens bezochten en waarvan sommigen weer heel indrukwekkend waren.
Maar voor mij overheerste deze keer toch echt wel de natuur en de prachtige uitzichten waar we van konden genieten. We reden voornamelijk over verlaten, landelijke wegen … waarbij een gevoel van rust over ons heen daalde, alsof we alleen op de wereld waren. Zalig ! Meer heb je toch niet nodig om de batterijen weer op te laden ?!
Een leuke extra was dat we regelmatig geflirt hebben met de Franse grens en dat we zelfs een stukje doorheen Vlaams Frankrijk fietsen. Grappig hoe daar het Frans naar het Nederlands vertaald wordt !
Conclusie
Het deed deugd om na heel wat jaren eindelijk nog eens in deze prachtige regio te mogen vertoeven. De beleving per fiets is zeer goed bevallen, net zoals de B & B letterlijk en figuurlijk ook in de smaak gevallen is 👌
Deze vier dagen zijn voorbij gevolgen ! We kwamen tijd en ogen te kort eigenlijk, maar we hebben er dankzij de zalige, zomerse temperaturen alles uitgehaald wat we konden en iedere minuut werd goed besteed. Inspanning werd ruimschoots afgewisseld met ontspanning … wat wil een mens nog meer hé !
Ik kan iedereen die interesse heeft in een combinatie van natuur, cultuur en een rijke oorlogsgeschiedenis van harte aanbevelen om deze regio per fiets te verkennen. Er is in deze omgeving van alles te beleven. Naast het oorlogsverleden waar je niet omheen kan, toffe stadjes die nog steeds een authentieke, historische sfeer uitstralen, een rustgevende, landelijke, glooiende omgeving en mooie bossen, vind je hier ook wijngaarden en hopvelden. Bovendien komt ook de inwendige mens hier niets tekort 😋
Houd er wel rekening mee, dat het bezoeken van deze omgeving sterk op je gemoed kan werken, zeker als je een gevoelig zieltje bent … Persoonlijk vind ik het niet onbelangrijk om af en toe eens te blijven stilstaan bij het leven dat zovelen indertijd gegeven hebben … voor hun vaderland, voor hun dierbaren, voor ons … Dat mogen we nooit vergeten 🙏🙏🙏
Practische informatie
Via de Toeristische Dienst van De Westhoek vond ik online de set van landschapsfietsroutes die ik hierboven beschreven heb. Ze interesseerden me al direct wat ligging en variatie betreft en de verwachtingen werden volledig ingelost. Je kan ze als één document gratis downloaden, dan krijg je per fietstocht de knooppunten en de belangrijkste bezienswaardigheden onderweg in je mailbox. Ik maakte er gpx-tracks van omdat ik het handiger vind de route op de gsm te hebben.
Omdat wij alle 4 deze routes wilden fietsen, zocht ik een B & B die centraal lag. Gewoontegetrouw viel de keuze daarvoor op Langemark, waar we een uitstekend plekje vonden om te overnachten, nl. B & B Lora. Een fijne verblijfplaats met gerieflijke kamer en badkamer, uitgebreid ontbijt, optie om gebruik te maken van de mooie tuin, mogelijkheid om fietsen veilig te stallen en op te laden en niet te vergeten: vriendelijke, gastvrije uitbaters !
Door het start- en eindpunt van 2 routes een beetje aan te passen, kon de auto netjes bij de B & B op de oprit blijven staan. Voor de overige 2 routes kostte het met de auto ongeveer 20 minuten om tot bij de startplaats te komen. Op beide plaatsen konden we probleemloos gratis parkeren en onze fietstocht zorgeloos starten.
